Moeite met tijdsbesef

Hoe kan het toch dat tijd zo snel gaat, vraagt mijn oudste zoontje? Tijd, is lastig uit te leggen als je erover nadenkt. Je kunt tijd aflezen maar het gevoel bij tijd is niet voor iedereen hetzelfde. Als je plezier hebt, zeggen we vaak dat de tijd vliegt. Ineens ben je een uur verder. Het weten dat er een eindtijd is zorgt voor het gevoel dat de tijd sneller gaat. Als je echter een saaie activiteit moet uitvoeren kan 10 minuten als uren aanvoelen. Zelf sta ik van de week voor het stoplicht en blijf ik op het knopje van het stoplicht drukken in de hoop dat het stoplicht sneller op groen springt. Als je moet wachten kan tijd bedreigend en onrustig aanvoelen.

Tijdsbesef is een vaardigheid die we leren. We kunnen de klok lezen maar dat is niet hetzelfde als tijdsbesef. Bij autisme en ADHD zien we vaak een bepaalde blindheid in tijdsbesef. Tijdsbesef helpt ons de wereld om ons heen te begrijpen. Het geeft een veilig gevoel. Als je dit mist is het bijvoorbeeld lastig om oorzaak en gevolg te overzien. Moeite hierin kan leiden tot moeite met sociale vaardigheden en emotieregulatie. Je bent erg in het nu, in het moment. Langere periode overzien en plannen is lastig. Je mist een interne klok.

De leerkracht waarschuwt Piet om te stoppen met de geluiden. Hij zegt dat de kinderen binnen 5 minuten het antwoord genoteerd moeten hebben. ( Piet heeft geen idee hoe lang 5 minuten is, na 5 minuten heeft hij niks opgeschreven. Hij wist niet waar hij moest beginnen en ondertussen bleef hij de geluiden horen. Hij kwam niet aan werken toe)

De hele vakantie heb ik begrijpend lezen van mijn ouders moeten oefenen. Jenna heeft iedere week een uurtje van haar ouders moeten oefenen. Jenna ervaart dit als lang en veel.

Blindheid in het tijdsbesef:

• Je vind het moeilijk om in te schatten hoe lang een activiteit duurt
• Je hebt geen of een onvoldoende werkende ínterne’ klok die jou signalen geeft
• Je hebt sneller de neiging om afgeleid te zijn en je te vervelen
• Over- of onderschatten hoe lang een activiteit duurt
• Overgangen zijn lastig te overzien
• Je stelt sneller dingen uit
• Je vind het lastig om taken af te maken
• Je bent vaak te laat of juist te vroeg
• Mensen kunnen een beeld van jou krijgen dat je niet gemotiveerd bent
• Je voelt geen natuurlijk slaap en waakritme en gaat bijvoorbeeld regelmatig te laat naar bed

Er bestaat ook een andere kant. Bij ADHD en autisme zien we ook een hyperfocus. Ineens heb je een super focus en ben je een spons voor nieuwe informatie. Je zit in een bubbel en alles om je heen verdwijnt. Tijd bestaat niet meer. Dit zijn momenten dat van een super motivatie. We zien dit bij interesse in een onderwerp na interesse. Momenten waarop je extra informatie kan opslaan. Gebruik deze focus als gave.